کسب و کارهای نوپا: عالی نسب کارآفرین پیشکسوت ایرانی،نقش بسیار مهمی در ایجاد اشتغال در کشور ما را دارد.
مصطفی عالی نسب در سال ۱۲۹۸ به دنیا آمده است وی زمانی در تبریز زندگی می کرد و بعد به تهران مهاجرت کرد در تهران در یک شرکت واردات بلور کار میکرد به نام شرکت اتفاق. وی در آنجا از سطوح پایین شروع به کار میکند و در آخر بالاترین سطح میرسد .به گونهای که شرکت کاملا روی ایشان حساب میکرد .از این به بعد خود مستقلاً به کار در زمینه تجارت می پردازد و در حدود سالهای ۱۳۲۵ ۱۳۲۶ واردات یا تجارت ارزش خود را در ذهن وی از دست میدهد.او در واقع تولید را برای کشور مناسب میبیند و واردات را فقط در حد مواد اولیه مفید می دانستند .به همین جهت به کار صنعتی روی میآورد.
در ادامه فعالیت های صنعتی متوجه می شود که یک نوع از کالاهای وارداتی با نام والور محصول کشور انگلستان است.والور سازنده خوراک پزی های کوچک وبزرگی بود که در آن موقع توسط شرکت های معتبر در انگلستان تولید می شد .اعالی نسب به تولید محصولی مشابه با یکی از کوچکترین خوراکپزی های محصول آن شرکت اقدام میکند. ایشان با پشتکار دقت و اعتقادی که به کیفیت داشتند توانستند به تدریج محصول خود را به مردم معرفی کند .تا اینکه رویدادهای سیاسی در کشور موجب اهمیت مضاعف تولیدات آقای عالی نسب میشود .در این زمان دولت مصدق تشکیل شده بود و دکتر مصدق ناراحت بود از اینکه نفت ایران فروش نمی رود آقای عالی نسب وارد می شود و والور نفت سوز را تولید میکند. نماینده کارخانه والور انگلستان ازعالی نسب شکایت میکند دادگاهی در داخل کشور برگزار میشود و با توجه به شرایط روز خوشبختانه رای به نفع آقای عالی نسب صادر می گردد .پس از این محکومیت خود کمپانی والور پیشنهاد خرید کارخانه را داد .اما آقای نسب گفت کارخانه مال من نیست مال کشور و ملت است و حق فروش ندارند .پس از سقوط دولت مصدق شرایط برای عالی نسب، تغییر کرد .به همین جهت او به دنبال ساخت کارخانه جدید یعنی کارخانه کارتن سازی میهن رفت.
در اواخر دهه ۴۰ فقط یک کارخانه کارتن سازی به نام کارتون سازی ایران وجود داشت .انگیزه عالی نسب این بود که بسته بندی کالاهای ایرانی فقط وابسته به یک کارخانه نباشد .لذا به تاسیس کارخانه کارتن سازی میهن اقدام کرد. یکی از خصوصیات عالی نسب در تاسیس کارخانه ها این بود که از بانک ها و یا جای دیگرقرض نمی کرد تا مجبور به دادن ربا باشد. ماشین آلات کارخانه نیز واردکرد. کاغذ هم عمدتاً وارداتی بود تنها یک کارخانه عمده کاغذ سازی در کهریزک بود که کاغذ آنها جهت رویه کارتون مرغوب و کافی نبود. محل کارتن سازی میهن در سه راه آذری بود که در آن موقع حومه شهر محسوب می شد . به دلیل سقوط یک هواپیما به داخل کارخانه در سال ۱۳۵۳ کارخانه کارتون سازی آتش گرفت. نکته بسیار مهم در این خصوص آن بود که وقتی آقای عالی نسب به کارخانه رسید اولین سوالش این بود که آیا کسی آسیب دیده است. اصلا به فکر نبود کارخانه سوخته تنها به این فکر بود که کسی آسیب جانی ندیده باشد. در کنار کارخانه کارتون سازی کارخانه سماور سازی نیز در سالهای ۱۳۴۱ ۴۲ تاسیس شد در تمام این کارخانه ها آقای عالی نسب به فکر بیمه کارگران بود. بیمه تامین اجتماعی از سال ۱۳۲۷ مطرح شد اما قسمت چراغ سازی کارخانه عالی نسب از ۱۳۲۵ تحت پوشش بیمه قرار داشت .کارگران کارخانه سماور سازی نیز از سال ۱۳۴۴ بیمه شدند اگر کسی مریض میشد عالی نسب، ۸۰ درصد هزینه را جدای از هزینه که بیمه پرداخت مکرد را به کارگرها باز می کرداند.
پس ازپیروزی انقلاب اسلامی ، امام خمینی (ره) به توصیه آیت الله بهشتی در حکمی ۸ نفر را برای راه اندازی اتاق بازرگانی صادر کردند که نام میرمصطفی عالی نسب نیز در میان آن ها بود. همچنین عالی نسب به عنوان مشاور اقتصادی دولت موقت به کار گرفته شد و سمت هایی را در شوراهای اقتصادی پذیرفت. یکی از مهمترین کارهایی که او برعهده گرفت و به سرانجام رساند، مدیریت ایران خودرو بود. عالی نسب مانع تعطیلی این کارخانه شد و آن را به گونه ای پیش برد که وضعیت مناسبی در تولید خودرو رقم خورد.
عالی نسب پس از انقلاب مشاور اقتصادی رئیس جمهور و نخست وزیر در دولت های رجایی، مهدوی کنی، باهنر و آیت الله خامنه ای را بر عهده داشت. همچنین عضو شورای اقتصاد، شورای پول و اعتبار، اولین رئیس شورای عالی صادرات غیر نفتی، عضویت در هیأت مؤسس سازمان صنایع ملی، مسئول راه اندازی مجتمع مس سرچشمه و مجتمع فولاد اهواز، از جمله مسوولیت های مهمی بود که بر عهده گرفت .
نکته مهم در بحث فعالیت صنعتی عالی نسب این بود که وی نسبت به کیفیت کالا بسیار حساس بود و به طور عملی در کارخانه این موضوع را دنبال می کرد .در واقع به نظر مشتری خیلی توجه میکرد اگر مشتری ایراد میگرفت مسئولان کارخانه از آن استقبال میکردند و محصول نو به جای آن داده می شد و بعد آن ایراد پیگیری میشد تا چند سطح پایینتر هم پیگیری میشد تا ریشههای اصلی آن پیدا شود.
گروه مقالات
افزودن دیدگاه